Edukacja wczesnoszkolna. Jak rozruszać najmłodszych uczniów?

Przestań się wiercić. Jesteś pierwszakiem, a to zobowiązuje - wciąż słyszy się przed gmachem podstawówek. Wysyłamy ucznia na pierwsze w jego życiu lekcje i tym samym zapominamy, ze od czasów przedszkolnych minęło niewiele czasu. Sześcio-, siedmio-, a nawet ośmiolatek to wszak wciąż dziecko i to z całym asortymentem dziecięcych potrzeb.

Jedną z nich jest potrzeba ruchu. Zdarza się, że mali uczniowie są w stanie wytrwać na lekcji raptem 20-25 minut. Stąd zasada nauczania zintegrowanego w klasach I-III. Nauczyciel podczas szkolnego tygodnia ma za zadanie przemycić na swoich zajęciach wiedzę m. in. z zakresu edukacji matematycznej, przyrodniczej, polonistycznej, etyki. Na kulturę fizyczną czasem brakuje czasu lub...chęci. - Dużo się mówi o niechęci dzieci do uczestniczenia w zajęciach sportowych i o tym, że rodzice załatwiają dzieciom zwolnienie z WF. Ja miałam odwrotną sytuację. Zależało mi i mojemu mężowi, żeby nasza córka dobrze się rozwijała, nie tylko umysłowo, ale również fizycznie. W szkole podstawowej w klasach I-III lekcje WF prowadziła pani od nauczania początkowego - wychowawca. Każdy pretekst był dobry, żeby nie robić lekcji WF. Dzieci rozmawiają - za karę nie będzie WF-u. Jest opóźnienie w realizacji materiału z matematyki, nie ma WF, tylko dodatkowa matematyka. Jak poszłam do pani i grzecznie powiedziałam, że martwi mnie taka sytuacja, to pani się zdenerwowała i powiedziała: "Dobrze, w takim razie nie będę uczyć matematyki, tylko będę robić WF", a potem i tak postępowała jak wcześniej - pisze do nas w mailu Małgorzata Domagała, mama uczennicy.

Podczas inauguracji III edycji programu WF z Klasą, gdzie zebrało się kilkudziesięciu nauczycieli wychowania fizycznego, również poruszono ten temat. Spostrzeżenia WF-istów? Smutne. Z ich doświadczeń wynika, że jeśli nawet zajęcia ruchowe są regularnie przeprowadzane, to ich jakość pozostawia wiele do życzenia. W tej sytuacji można rozłożyć bezradnie ręce lub wesprzeć nauczycieli najmłodszych klas, przekazując im stosowną wiedzę.

Razem można więcej

Tak też zrobili m.in. WF-iści ze Szkoły Podstawowej nr 12 w Lesznie. Oto, co napisali na swoim szkolnym blogu :

Zdecydowaliśmy się na to zadanie, gdyż uznaliśmy, że współpraca nauczycieli klas I-III z nauczycielem wychowania fizycznego przyniesie wymierne korzyści w nauczaniu w klasach I-III. Przed przystąpieniem do zadania przeprowadziliśmy dyskusję na temat jakie oczekiwania mają nauczycielki klas I-III w stosunku do nauczyciela WF i jaki zakres ma obejmować nasza współpraca.

Po burzliwej dyskusji ustaliliśmy, że nauczyciele wychowania fizycznego poprowadzą lekcje pokazowe dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej na uczniach z klas sportowych.

Po ustaleniu szczegółowego harmonogramu działania przystąpiliśmy do realizacji zajęć. W ciągu 7 tygodni przeprowadziliśmy 7 zająć ruchowych w ramach projektu ,,WF z klasą".

Nauczyciele uczestniczący byli pod wrażeniem przeprowadzonych lekcji oraz zaangażowaniu dzieci. Bardzo chętnie korzystali z tych praktyk i wykazywali się stuprocentową frekwencją. Po zajęciach prowadzący odpowiadali na zadawane pytania i udzielali cennych wskazówek. Pytania dotyczyły bezpieczeństwa i techniki wykonywania ćwiczeń. Cenną rzeczą okazało się sfilmowanie lekcji, zawsze mogli podejrzeć i przypomnieć sobie ćwiczenia.

Zajęcia pokazowe - to jeden z przykładów jak wygląda współpraca nauczycieli w szkole.

Kolejnym etapem było przeprowadzenie obserwowanych lekcji na uczniach klas I-III przez wychowawców klas. Podczas wielu takich lekcji, nauczyciele wychowania fizycznego mieli możliwość uczestniczyć, gdyż szkoła nasza uczestniczy w programie"Mały Mistrz", w którym nauczyciel WF raz w tygodniu prowadzą lekcję wraz z wychowawcą.

Efekty tych lekcji były zaskakujące. Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły w lekcji, które sprawiały im wiele radości i dobrej zabawy. Bardzo lubią brać udział w licznych grach i zabawach, ćwiczyć z przyborami lub do muzyki.

Uczniowie zauważyli, że lekcje mogą być różne, ciekawe z wykorzystaniem wielu przyborów i przyrządów.

Przyczyniły się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania sukcesów edukacyjnych uczniów.

Jak bawić się na zajęciach ruchowych z dziećmi?

Rozwiązań na ciekawe i wartościowe zajęcia dla najmłodszych uczniów szkół podstawowych jest wiele. Kwestia kreatywności, chęci doszkalania się, a także uświadomienia sobie, jak ważny jest ruch dla każdego człowieka, a w szczególności dla dzieci.

Nauczyciele ze Szkoły Podstawowej w Kobierzycach opublikowali obszerny poradnik przeznaczony właśnie dla wychowawców z klas I-III. Możemy w nim znaleźć scenariusze zajęć z rozmaitymi ćwiczeniami. Gdy się wczytamy w propozycje WF-istów zauważymy, że do zrealizowania ciekawej lekcji potrzebujemy tylko to, w co zwykle dyrektor zaopatruje szkołę, czyli szarfy, woreczki, piłki, skrzynie, materace. Nic, tylko czytać i się inspirować.

A to nie wszystko. Niektórzy nauczyciele wychowania fizycznego przeprowadzają ze swoimi "starszakami" zabawy ruchowe dla najmłodszych w czasie długich przerw. Dzięki temu do walki o zdrowie jest zaangażowana cała szkoła.

Ważne jest również wsparcie dyrekcji. Częstym powodem niewystarczającej liczby zajęć w tygodniu jest brak dostępu najmłodszych grup do sali gimnastycznej. Pierwszeństwo mają klasy starsze, w rezultacie nauczyciel musi sobie zwyczajnie "jakoś" radzić. To się musi zacząć zmieniać. A bez stanowczych działań nauczycieli - nie ma szans na sportowy przełom.

Program WF z Klasą

WF z Klasą to program, który wspiera nauczycieli WF-u i daje im inspirację do prowadzenia bardziej zróżnicowanych i atrakcyjnych lekcji, które są przyjemnością dla każdego. Promuje zdrowy tryb życia, zdrowe odżywianie, aktywizację uczniów mniej sprawnych, równe traktowanie chłopców i dziewcząt oraz zaangażowanie społeczności lokalnej w sportowe życie szkoły. Program prowadzony przez Centrum Edukacji Obywatelskiej we współpracy z "Gazetą Wyborczą" i portalem Sport.pl, współfinansowany ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki. Program objęty jest honorowym patronatem Minister Edukacji Narodowej, Ministra Sportu i Turystyki i Ministra Zdrowia. Działania realizowane są przy wsparciu PGNiG. Więcej o WF z Klasą przeczytasz na stronie wwwwfzklasa.pl .